معرفی ذرت و خواص درمانی آن
به گزارش وبلاگ سیناپارسه، ذرت دارای گونه های مختلفی می باشد که برخی از گونه ها علفی و برخی دیگر خوراکی می باشند. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک نوع ذرت خوراکی که خواص دارویی داشته و در صنایع غذایی هم کاربرد دارد اشاره
نویسنده: صمصام صانعی
ذرت دارای گونه های مختلفی می باشد که برخی از گونه ها علفی و برخی دیگر خوراکی می باشند. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک نوع ذرت خوراکی که خواص دارویی داشته و در صنایع غذایی هم کاربرد دارد اشاره شده است.
به طور معمول دانه رسیده ذرت را به صورت پخته یا آرد استفاده می نمایند و در صنایع غذایی هم کاربرد دارد. مصرف دیگر دانه در صنعت دام و طیور می باشد و به اشکال مختلف دیگری هم استفاده می شود. ضمناً کاکل ذرت به صورت دم نموده یا جوشانده در طب سنتی کاربرد دارد.
نام علمی:
Zea mays L.، نام فرانسه Mais و نام انگلیسی آن Corn می باشد.نام های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، ذرت، بلال، بابا گندم، ذرة شامیه و جاورس هندی نامیده شده است.
تیره گیاه:
گندمیان Gramineaeنوع گیاه:
بوتهمشخصات ظاهری:
گیاهی است علفی، یک ساله و یک پایه با ساقه ای به ارتفاع حدود 2 متر گاهی موارد بیشتر و برگ های آن ساغه آغوش، متناوب، موجدار، پهن، دراز، خشن و نوک تیز می باشند. در انتهای ساقه، گل دهنده، گل های نر آن به صورت خوشه ای از سنبله های قرمز روشن و گل های ماده آن خوشه ای، کوچک و متعدد بر محوری در بغل یا کنار برگ های ذرت ایجاد می شوند و هر یک دو تخمدان دارند که یکی بارور می شود و بعداً به میوه (بلال) تبدیل می شود. روی میوه (بلال یا ذرت) را برگ های سبزی می پوشاند. بلال به صورت محوری دسته دار پر از دانه های منظم و کروی در 8 تا 12 ردیف به رنگ های زرد، قهوه ای و شیری و خوراکی پس از رسیدن می باشد. هر کدام از دانه های سخت و کروی به یک خامه دراز منتهی می شوند که مجموع این خامه ها به صورت یک دسته دراز تار ابریشمی از داخل غشایی که بلال را پوشانده بیرون ریخته و آویزان است که به کاکل ذرت می گویند.طبیعت دانه:
از نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن سرد و خشک است.رویش جغرافیایی:
در اغلب نواحی معتدله کشورها خصوصاً در کشور آمریکا در سطح بسیار وسیعی کشت می شود. در ایران هم در اغلب نقاط بخصوص در نواحی معتدله و در استان های شمالی، فارس، آذربایجان، خوزستان و تهران کاشته می شود.بیشتر بخوانید: علائم آلرژی به ذرت
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در دانه ذرت:
مواد آلبومینوئیدی، مواد چرب، مواد نشاسته ای، ویتامین های B, A، آمیدون، زئین، زه آگزانتین، ارسنیک، ارسنیک، اکسالیک اسید و کاروتنویید در آن تشخیص داده شده است.بخش مورد استفاده:
دانه و کاکل ذرتنحوه مصرف:
به طور معمول دانه رسیده ذرت را به صورت پخته یا آرد استفاده می نمایند و در صنایع غذایی هم کاربرد دارد. مصرف دیگر دانه در صنعت دام و طیور می باشد و به اشکال مختلف دیگری هم استفاده می شود. ضمناً کاکل ذرت به صورت دم نموده یا جوشانده در طب سنتی کاربرد دارد.خواص درمانی دانه:
سرشار از نشاسته و چاق نماینده، مغذی و صفرابر، تقویت نماینده عمومی بدن در دوره نقاهت و منعقد نماینده خون، خون ساز و برطرف نماینده ضعف پیری، پیشگیری نماینده از بروز انواع سرطان ها (خصوصاً سرطان کولون و پروستات به سبب داشتن مهار نماینده پروتئاز) و جلوگیری نماینده از حوادث قلبی، بهبودبخش اگزما و بیماری های پوستی و تقویت نماینده بچه ها می باشد. ضمناً برای دردهای روماتیسمی، زخم معده، جمع شدن آب زیر پوست، ریزش مو و شنمایندگی ناخن ها هم مفید است.تذکر:
اشخاصی که فقط از آرد ذرت در تغذیه استفاده می نمایند پس از مدتی دچار ناراحتی بَرَص شده به علت اینکه ذرت فاقد ویتامین P می باشد. مبتلایان به واریس و سوءهاضمه باید از استفاده ذرت خودداری نمایند و سرخ نموده آن هم برای سرماخوردگی مضر می باشد.کاکل ذرت
مشخصات ظاهری:
مجموعه خامه هایی که به صورت یک دسته دراز تار ابریشمی از داخل غشایی که بلال را پوشانده بیرون ریخته و آویزان است را کاکل ذرت می گویند.
طبیعت:
طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن سرد و خشک است.ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن:
گالاکتان، کسیلان، دکستروز، پتاسیم، گوگرد، کلر، فسفر، سیلیسیم، آهن، کلسیم، مهمیم، سدیم و پروتئین در آن تشخیص داده شده است.نحوه مصرف:
در طب سنتی خشک شده کاکل ذرت را به صورت دم نموده یا جوشانده استفاده می نمایند.خواص درمانی:
ادرارآور و خارج نماینده سنگ های کلیه و مثانه، ضدعفونی نماینده و تسکین دهنده دردهای مجاری ادراری، دفع نماینده رسوبات و تمیز نماینده دستگاه ادراری، تحلیل برنده ورم مثانه و ضد کلسترول، مقوی حافظه و کاهنده فشار خون، برطرف نماینده اختلالات کبدی و کلیوی و مسهل صفرا، کاهنده قند خون و بندآورنده خونریزی، افزاینده پلاکت ها و منعقد نماینده خون می باشد. ضمناً برای عفونت مثانه، تکرار ادرار، بیماری های قلبی، نقرس، روماتیسم و زردی هم مفید است.تذکر:
در دوران شیردهی استفاده از آن ممنوع می باشد.منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.
منبع: راسخون